DE LUISTERMAP

Het eerste podcastplatform in Nederland voor ouderen, met ontspannende, ontroerende en inspirerende luisterverhalen

De podcast is het medium van de toekomst. Hoe populair ook: nog geen 1 op de 5 luisteraars is ouder dan 50, terwijl er zoveel luisterverhalen zijn die hen waarschijnlijk aanspreken. Daarom gaat deze week De Luistermap.nl live, het eerste platform van Nederland waar podcasts worden samengebracht over onderwerpen die ertoe doen als je ouder wordt. Luisteraars kunnen kiezen uit uiteenlopende thema’s: van geschiedenis en misdaad tot liefde en intimiteit. De Luistermap is een initiatief van ouderenplatform UP!, het Jo Visser fonds en Leyden Academy on Vitality and Ageing.

Ouderen spelen de hoofdrol bij De Luistermap: als redactie, maker en hoofdpersoon. Zo biedt de podcast Radio Danspaleis urenlang luisterplezier met muziek en interviews met o.a. Carry Tefsen en Tineke Schouten. De podcast Mijn oma de soldaat vertelt het indrukwekkende verhaal van Mies van Bekkum, die zich in 1948 aansloot bij het Koninklijk Nederlands Indisch Leger. In de podcast TOEN & NU vertellen ouderen hun bemoedigende levensverhalen.

Luistermap: leesmap meets Netflix
De podcasts op De Luistermap zijn afwisselend amusant, inspirerend en leerzaam. De selectie podcasts wordt blijvend aangevuld, zodat luisteraars altijd weer nieuwe verhalen kunnen kiezen. De Luistermap is een eigentijdse vertaling van de leesmap van weleer, met het gebruiksgemak van Netflix.

Over de Luistermap
De Luistermap is een initiatief van ouderenplatform UP!, het Jo Visser fonds en  Leyden Academy on Vitality and Ageing. Deze non-profit organisaties willen alle drie een bijdrage leveren aan een prettige oude dag. UP! brengt met publieksprogramma’s ouderen met elkaar in gesprek over persoonlijke en schurende onderwerpen, het Jo Visser fonds stimuleert innovatie in de zorg en Leyden Academy on Vitality and Ageing is hét wetenschappelijk instituut op het gebied van ouder worden met uiteenlopend onderzoek.

www.deluistermap.nl

Een overzicht van de podcasts

Toelichting van iedere podcast

Toelichting aflevering 1:
Mieke (78) vertelt, samen met theatermaker Jetty Mathurin, hoe haar leven een onverwachtse wending neemt als haar tweelingzus er niet meer is.
“Omdat Fem bestond, wist ik altijd dat zij er onvoorwaardelijk voor me was.”
Mieke (1942) uit Velp groeit op in de Zaanstreek in een gereformeerd gezin. Ze is een deel van een tweeling. Dat is vooral in haar kinderjaren soms lastig, want ze wordt altijd als de tweeling gezien, nooit als Mieke. Maar haar tweelingzus is tegelijkertijd ook de belangrijkste persoon in haar leven. Mieke wordt daar genadeloos mee geconfronteerd als haar zus plotseling overlijdt.

Toelichting aflevering 2:
De wortels van Sjef van Bommel (1943) liggen in Tilburg. Alles en iedereen om het ondernemersgezin Van Bommel heen is katholiek en zo wordt Sjef ook opgevoed. Wanneer hij halverwege de 20 zijn grote liefde ontmoet veranderen zijn leven en de verhoudingen binnen het gezin compleet. Inmiddels is Sjef na een lang leven samen met zijn partner Thom sinds bijna 15 jaar alleen. In de tweede aflevering van TOEN & NU blikt Sjef terug op zijn levenslange, intense, maar ook deels verborgen relatie en de laatste jaren waarin zijn partner Thom leed aan dementie. Hij schreef er een boek over.
“Als iemand waar je helemaal gek op bent dreigt te verdwijnen – en dat zag ik gewoon gebeuren – dan wordt je er nóg gekker op. Zo werkte het bij mij.”
Op 78-jarige leeftijd begint Sjef zich wat ontspannener te voelen en beseft hij dat het de moeite waard is dat hij er nog is.

Toelichting aflevering 3:
Coby van Eck (1928) is een echte Amsterdamse. Het is de stad waar ze opgroeit, waar ze trouwt en haar 2 kinderen krijgt. En waar ze leert knokken voor zichzelf en haar kinderen, als haar man overlijdt. Ze overtreft daarin haar eigen verwachtingen. Ook als blijkt dat ze opnieuw kan houden van een nieuwe liefde.
“Ome Cor, mogen we niet papa tegen je zeggen?”.  Tientallen jaren later schiet Coby (92) nog steeds vol. Cor, haar tweede man, was zo’n liefdevolle vader voor haar kinderen. Hij woonde tegenover haar. Op een dag belde hij aan.

Toelichting aflevering 4:
Aad van der Linden, geboren in 1947, leerde als kind dat je mee moet werken, in de kwekerij van zijn ouders bijvoorbeeld. Door het vroege overlijden van zijn vader heeft Aad weinig opleiding gehad. Aad klom desondanks gestaag op in een groot aannemersbedrijf. Belangrijke en pijnlijke gebeurtenissen passeerden zonder erbij stil te staan. Na zijn 70ste leerde Aad dat het meer dan de moeite waard kan zijn om te vertellen wat je op je hart hebt.
“Ja maar pap, zo kan jij niet verder. Daar moet je wat aan doen.” De dag die Aad (74) nog lang met zich meedraagt komt pas weer naar boven als zijn zoon erover begint.

Toelichting aflevering 5:
Verwonderd is Ineke Swanevelt (1943) als ze bij andere gezinnen ziet hoe gezellig vader en moeder tegen elkaar doen en hoe gemoedelijk ze met de kinderen onder een dak leven. Dat kent ze als enig kind helemaal niet. Haar ouders hebben altijd ruzie met elkaar. Het beïnvloedt haar leven. Ze ontwikkelt angsten. Zo erg dat haar veelbelovende toneelcarrière in de knop wordt gebroken. Toch is ze er niet bitter over. Helemaal niet. “Je komt een eind als je de dingen neemt zoals ze zijn”, stelt ze. En haar doortastende houding zorgt voor een verrassende, romantische wending als ze 70 plus is.
“Ik vond het bespottelijk om te dagdromen en te kijken of hij al antwoord had gegeven”. Op 75-jarige leeftijd is Ineke, naar eigen woorden, verliefd als een bakvis. 

Toelichting aflevering 6:
De Nederlands-Indische Loek Middel (1925) beleeft in zijn lange leven de heftige gebeurtenissen die in geschiedenisboeken beschreven staat. Tweede Wereldoorlog, jappenkamp, onafhankelijksoorlog in Indonesië en in Nederland de watersnoodramp. Hij heeft er nooit veel over willen vertellen, ook niet aan zijn kinderen, maar nu wil hij zijn indrukwekkende levensverhaal wel delen. En dat is verrassend optimistisch. Mede door de bijzondere rol die zijn moeder in zijn leven had.
“Er zijn momenten dat ik denk: hé dat is ma geweest, die mij er uit heeft geholpen.” Ze is er al lang niet meer, maar Loek (96) voelt dat zijn moeder hem op gevaarlijke momenten beschermt.

Toelichting aflevering 7:
Eugenia Smits is geboren en getogen in Suriname, inmiddels woont ze ruim 40 jaar in Nederland. Haar leven lang is Eugenia druk met verantwoordelijkheden die op haar pad komen. Ze werkt hard aan het opzetten van een missie-internaat in Paramaribo en eenmaal in Nederland vragen haar baan als maatschappelijk werker en de zorg voor het gezin al haar aandacht. Het brengt haar veel goeds maar de grote les van haar leven is dat sommige verantwoordelijkheden te groot zijn om te dragen. Nu, op haar 84ste, geniet ze van haar familie en mengt ze zich enthousiast in politieke discussies via Facebook.
“Steeds als ik naar die foto kijk, geeft zij mij de kracht om ook verder door te gaan, mijn moeder. En dat op mijn 86ste.”

Toelichting aflevering 8:
Cees de Leeuw (84) is altijd een streber geweest, zo verwoordt hij het zelf. Des te teleurgestelder was hij, toen er na het vroege overlijden van zijn moeder geen mogelijkheden waren om verder te studeren. Hij haalde het in de loop van zijn leven zoetjesaan in en werd zelfs de jongste wethouder van Nederland in het Zeeuwse Oud Vossemeer. Dat streberige heeft natuurlijk ook een schaduwkant. Terugkijkend heeft Cees te weinig tijd voor zijn kinderen gemaakt, maar tot zijn geluk heeft hij een goed contact met hen. Toen 3 jaar geleden Cees’ vrouw Nellie overleed, na een samenzijn van 57 jaar, zag Cees het niet meer zitten. ‘Je moet alles alleen doen, alles uitvinden, niemand kan dat voor je doen.’ Een brief aan de koning helpt Cees om uit de ellende te komen.
“Weet majesteit, dat ik met deze brief een uurtje wat minder eenzaam was.” Cees (84) doet zijn best om weer plezier te vinden in het leven, een brief aan de koning geeft een duwtje in de goede richting.

Toelichting aflevering 9:
Iedereen noemt hem Ties, maar zijn volledige naam is Et Tijani Lahlali (1948). Hij groeit op in een klein plaatsje bij Marrakesh, Marokko. Het meisje waar hij als tiener verliefd op wordt, verdwijnt van de een op andere dag. Ze blijkt te zijn uitgehuwelijkt aan haar neef. Vol ongeloof en verdriet blijft hij achter. Ook jaren later, als hij in Nederland woont, getrouwd is en kinderen heeft, blijft ze in zijn hoofd zitten. En dan in een van de donkerste periodes van zijn leven, is er een bijzonder gelukkig toeval.
Ik ben als enig kind weggegaan en heb mijn moeder achtergelaten. Dat verwijt ik mezelf. Je denkt altijd dat je terug gaat, maar dat is onmogelijk. Mijn jeugd is daar, mijn leven is hier.’ Ties (73) heeft geleerd dat het leven je met grote vragen kan opzadelen en dat er altijd een antwoord is. Zelfs rond een onbeantwoorde jeugdliefde.

Toelichting aflevering 10:
“Hij zag me op tv bij First Dates. Het is aan tussen ons. We praten over wat ons bezighoudt, over racisme, over de fouten die we maken. Ik kies nu wat goed is voor mij.”
Jetty Mathurin’s leven nam vlak voor haar 70ste een verrassende wending. Na tientallen jaren als vrijgezel, ontmoet ze een nieuwe liefde. En hoe verrast ze er ook door is, 70 blijkt een goeie leeftijd om een relatie aan te gaan. Jetty groeide op in Suriname en vertrok rond haar 20ste naar Nederland. Ze werkte als logopedist en werd uiteindelijk actrice, bekend van het personage ‘Taante’ en uit de televisieserie ‘Vrouwenvleugel’. Ze leert in haar leven over hindernissen – zoals racisme – ‘heen te springen als een paard’. Op haar 40ste helpt een persoonlijke crisis haar om te verhelderen wat ze in het leven zoekt. Jetty is de verteller van de TOEN & NU podcast en deelt in deze tiende aflevering haar eigen verhaal. Sergio Vyent, bekend als ‘maître Sergio’ uit First Dates, neemt Jetty’s rol als verteller over.